متاسفانه این روزها هجوم فرهنگی در کشور بیداد می کند از جمله همین روز والینتان می باشد. جای تاسف دارد که ما خودمان روز سپندارمذگان یا روز عشق داریم ولی روز والینتان را گرامی میداریم. 

قبل از اینکه به موضوع روز سپندارمذگان بپردازیم ابتدا باید ببینیم که والینتان چگونه پیدایش یافته است. در قرن سوم میلادی که مصادف می شده با اوایل امپراتوری ساسانیان در ایران، در روم باستان فرمانروایی به نام کلودیوس دوّم در راس قدرت قرار داشت. کلودیوس دارای عقاید عجیبی بوده است از جمله این اعتقادات این بود که یک سربازی خوب می جنگد که مجرد باشد. از این رو ازدواج را برای تمام سربازان امپراتوری منع کرد. کلودیوس به قدری بی رحم و در فرمانش قاطع بود که هیچ کس جرات کمک کردن برای ازدواج به سربازان را نداشتند. امّا کشیشی به نام والنتیوس ( والنتاین )، مخفیانه ازدواج بین سربازان و معشوقه شان را جاری می کرد. کلودیوس دوّم از این ماجرا با خبر شد و دستور می دهد که والنتاین را به زندان بیندازند. ولی والنتاین عاشق دختر زندان بان می شود. سرانجام کشیش به جرم جاری کردن عقد سربازان اعدام میگردد. بنابراین او را به عنوان فدایی و شهید راه عشق می دانند و از آن زمان از این روز  به عنوان سمبلی برای عشق استفاده می گردد.

و امّا فلسفه ی روز" سپندار مذگان" یا " اسفندار مذگان" به این صورت بوده است که در ایران باستان همانند دوره ی معاصر ماه سی روز بوده است و علاوه بر این که ماه ها دارای اسم بودند روزها هم نیز دارای نام بودند. بعنوان مثال روز اوّل به نام "روز اهورا مزدا " نام گذاری میشد، روز دوم روز بهمن ( سلامت،  اندیشه) که نخستین صفت خداوند است نام گذاری میشد، و روز سوّم به نام "روز اردیبهشت" که به معنی راستی و پاکی است که باز از صفت خداوند است نام گذاری میشد، روز چهارم " شهریور" به معنی " شاهی و فرمانروایی آرمانی" که مخصوص خداوند است نام گذاری میشد، و روز پنجم "سپندار مذ " نام گذاری می شده است. سپندار مذ لقب ملی زمین است. یعنی گستراننده، مقدس، فروتن. و زمین نماد عشق است چون با فروتنی، تواضع و گذشت به همه عشق می ورزد. زشت و زیبا را به یک چشم می نگرد و همه را چون مادری در دامن خود جای می دهد. به همین دلیل است که در فرهنگ باستان ایران اسپندار مذگان را بعنوان نماد عشق می پنداشتند.

در هرماه یک بار، نام ماه و روز یکی می شده است. و به همین دلیل جشنی ترتیب می دانند متناسب با روز و ماه. مثلاً شانزدهمین روز هر ماه مهر نام داشت و زمانی که ماه مهر می آمد در شانزدهمین روز جشنی برپا می کردند که به آن" مهرگان" می گفتند. و همین طور روز پنجم هر ماه سپندار مذ یا اسفندار مذ نام داشت که در ماه دوازدهم سال که آن هم اسفندار مذ نام داشت، جشنی با همین عنوان می گرفتند.

از این رو سپندار مذگان جشن زمین و گرامی داشت عشق است. در زمان باستان، در این روز زنان به مردان خود با محبت هدیه می دادند. مردان، دختران و زنان خود را بر تخت شاهی نشانده به آنها هدیه داده و از آن ها اطاعت می کردند.

در پایان مطلب فقط به این نکته اشاره کنم که برای اینکه ملتی در تفکر عقیم شود، باید هویت تاریخی را از او گرفت. همین رفتاری که متاسفانه این روزها می بینیم. فرهنگ مهمترین عامل در حیات، رشد، بالندگی یا نابودی ملت ها است. هویت هر ملتی در تاریخ آن ملت نهاده شده است.